Mulla Evindar

  -Ji herêma Anatoliya Navîn- DAR BÊKOK, KOK BÊAX NABE                       "Şêro" Navbera gundê Xelika û Semûlê nêzikê 700km ye (Kurdên Anatoliyê bi Stenbol / İstanbulê re dibên "Semûl"). Hecî pezê xwe firot bazirganekî ji Semûlê. Niha ewê pez bibe Semûlê ji bazirgan re. Li zemanê berê pez peya dibirin Semûlê. Wext li dor salên 1920'a bû. Hecî kerê xwe bar kir, kûçikê xwe da hêla xwe, pez da ber xwe û kete rê. Pez him diçeriya, him diçû. Bi ro diçûn, bi şev pez mexel dibû û Hecî jî radiket. Biqasî 30 ro şun de ew hatin Semûlê. Hecî hat goma bazirgan û pez teslîm kir, ker û kûçikê xwe jî wek diyarî dan bazirgan. Niha ewê vegere gundê xwe, gundê Xelika. Bazirgan erebeya hespa amade kiribû ji bo ku ew heta îstasyona trenê pê here. Hecî xatirê xwe xwest û li erebeyê siwar bû. Karmendê gomê erebe diajot. Dema ku ew ji goma pez dûrket kûçikê wî meşiya û kete dû wî. Hecî bi çavên kelegirî li kûçikê xwe nêrî, kûçik heta erebeyê hat, li derdora erebe b

EVDAL Evdal ji nîvro şunde her roj, ji xwe re derdiket, bi rê diçû, li perê zozanê, li nav giyayên rengîn, li siya darê destê xwe dikir bin guhê xwe û dest bi klaman dikir, bi çavên girtî, bênavber, wî tim distirî. Dinalî, dikalî, ji xwe derbas dibû. Dengê wî li esman belav dibû û bi ser zozanê de dihat. Dema ku wî çavên xwe vedikir tim dibînî ku derdora wî tiji însan bûye û wî guhdarî dikine. Her roj weha bû. Navê wî, dengê wî, awazên wî li gund û zozanên derdorê jî îdî dihat zanîn. Ji wan deran jî dihatin li Evdal guhdarî dikirin. Rojekî axayê gundekî ji dûr jî hat Evdal guhdarî kir, bi Evdal re go "were li koşka min bime, ji min re, ji mîvanên min re klaman bistirê, ezê biqasî tu dixwazî pere, zêr bidim te". Evdal ewqas klam digotin wî cara pê pere qezenc nekiribû, ew teklîf bi wî balkêş hat, qebûl kir û dora din a rojê çû koşka axa. Koşka axa mîna her şevê ji mîvanên wî tiji ye, ew ji xwe re sohbet dikine. Evdal li dawiyê rûniştiye. Ji vir, ji wir de gotin :

ŞIVAN (Klama klasîk a Kurdên Anatoliyê bi nav û deng “LO ŞIVANO” îlhama vê çîrokê ye. Bi Kurmanciya Reşiyan) Ro çû ava, şewqa xwe wenda bû, şev bi ser zozanê de hat. Li ber mala axa dengê kûçik hat, kûçik lêket. Axa rabû, li hêla malê gom hebû, li hêla gomê jî pez, berî her tiştî li pez nêrî, pez mexel bûye. Dengê kûçik hîn dihat. Axa dît ku yek li ber kûçik e, kûçik wî bernade. Axa berve kûçik çû, go "Aşt!". Kûçik dawestî / rawestî. Li vê wextê ya mîvan, ya jî diz dihat. Lê ew ne mîvan bû, ne jî diz. Axa go "Tu kî yî?". Go "Ez şivan im xalo, şivanê ecer / nû". Axa: "Bixêr hatî." Şivan: "Spas xalo." Axa: "Çima ewqas dereng mayî?" Şivan: "Ez ji xwe re peya hatim." Axa: "Gundê we dûr e, tu çima peya hatî?" Şivan: "Heyam xweş bû, her der gil û giya ye, ez hez dikim peya bigerim." Axa: "Keremke were em herin hundir." Pezê axa çend roj in bêşivan e, axa gund bi gund gerî û ev şivana

"HESP ÇÊKIR" (Ji herêma Kurdên Anatoliya Navîn) Husîn xortekî 19 salî ye, li zozaneke pir xweşik e. Hespekî wî heye, ew jê pir hez dike. Seda (serê sibe) dema ku Husîn ji xewê şiyar dibe berê her tiştî hespê xwe av dide, gil û giyayê ku ji nav zeviyan berhev kirî dide ber. Rokê Husîn dîsa ji xew radibe, dihere ku hespê xwe av, gil û giya bidê, vê carê hespê xwe nabîne, ew dibe pariyek nan. Li nav zozanê gom bi gom, xanî bi xanî, gav bi gav lêdigere lê nabîne. Hinek ji zozana wan dûr zozaneke din hebû, li germa havînê Husîn dev da wir, peya kete rê, ku li wir jî li hespê xwe bigere. Dema ku ew tê wê derê, li perê zozanê li siya xaniyekî hespê xwe dibîne. Pir kêfxweş dibe. Husîn nêzike siya xêni dibe, li hundirê xêni li ber pencere keçikekê dibîne. Keçikê li derva dinêrî, li keskahiya mêrga zozanê, li şînayiya esman û li hesp. Li salên Husîn bû, navê xwe Berîvan bû. Çavên Bêrîvanê ji xwe bêxeber li çavên Husîn, li bejna Husîn dikevin. Çavên Husîn jî li çavên Bêrîv

"ZEVIYE ÎSAL Ê ÇING IN?" (Bi devoka Kurdên Anatoliyê)  -pêkenok an çîrok, hûn biryarê bidin- Xelîl li gundê xwe zewaca xwe kir, ji zewacê şun de ji bo şixulandine derdikeve Awrûpe û tê ye Almanya ye. Ew bi ci, bi şûn û war dibe. Çavê wî tim li jina ye. Cîraneke wî Alman heye, navê xwe Suzan e. Suzan bi Xelîl pir rind tê, pir dixwaze bi wê re dengke, bibe dost, va ji wî re dibe xeyaleke ku meri tênege. Her ro Suzan ku ji kar tê, di ber mala Xelîl re derbas dibe, lê qet ti car li Xelîl mesnake. Suzan dibîne ku Xelîl tim lê mesdike, ew  silavê dide Xelîl û di wî re dikene, Xelîl ji hev da dixele û dihele, ew destê xwe di hev da mist dide û dibê "Dilê jinika Alman jî berve min e". Ew bi ve pir xenê, pir kêfxweş dibe.  Roke din dîsa Suzan ji kar derketîye û di ber mala Xelîl re derbas dibe, mes dike ku Xelîl dîsa lê mesdike, ew bi Xelîl re dibê "Eger wexta te heye em bi hev re tiştekî xwe li derekê vexwin". Xelîl bi vê daxwazê şa dibe, qebûl di

ŞIVANEKÎ CEMÊR "Ele Hecî" Roj diçû ava, şekil û şewqa xwe wenda dibû. Ku roj çû ava keriyên pez diketin rêzê dihatin mal. Mîna keştiyên ku di nav derya de li dû xwe rêçên avê çê dikin, keriyên zozanan jî li dû xwe bi toz û dûman dîmenek spî û xweşik çêdikirin. Keriyên pez yek bi yek gişk hatin ser malê, ji xeynî yekî. Tenê yek nehat. Şev bû, wext çû, ne kerî hat, ne jî şivanê xwe Hemo. Li nav keriyê Hemo bêlên gund jî hebûn, her yek li benda bêla xwe bû. Dereng dereng li dûr dengê keriyek pez, dengê kûçikan hat. Şivan û gundî yên zozanê, malbata Hemo bi lez, bi meraq meşiyan ber bi kerî çûn. Pezê Hemo bû. Hemo li ser kerê ye, serçav bi xwîn, seri qeliştî ye, laş û kinc di xwînê de ma ne. Jê pirsîn, wî bersiv da, go: "Pez xweş diçeriya, min pêşi lê negirt, min go ma / bila pez here heta dera ku dihere. Ew çû, ez çûm, em nêzikê zeviyên gundê Omera bû. Ji jor de siwarek li ser hesp hat, go 'pezê te ketiye zeviyê', min go 'tu kî yî?' go